Door dr. Elske van den Akker-van Marle, gezondheidseconoom LUMC Biomedical Data Sciences

In de gezondheidseconomie bekijken we de relatie tussen kosten van interventies en hun effecten. Deze effecten worden doorgaans gemeten met een meetinstrument voor gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Maar interventies in de zorg kunnen ook invloed hebben op andere aspecten van het welzijn van een patiënt en zijn daar soms zelfs op gericht. Daarom wordt steeds vaker geprobeerd om ook deze effecten te meten.

Binnen de gezondheidseconomie zijn en worden er al verschillende meetinstrumenten ontwikkeld om dit te doen, zoals de ICECAP-A, de ASCOT en de EQ-HWB-vragenlijsten. Om deze meetinstrumenten te ontwikkelen hebben we kennis nodig over welke aspecten naast gezondheid allemaal onderdeel zijn van welzijn, brede gezondheid of geluk. Dat is onder meer afhankelijk van de definitie van gezondheid en welzijn.

Stukje van de puzzel

In een recent onderzoek zijn we uitgegaan van de ‘definitie’ zoals deze door de algemene populatie (onbewust of bewust) wordt gehanteerd. We hebben respondenten gevraagd om hun gezondheidstoestand en hun gelukstoestand te beoordelen, beiden op een schaal van 0 tot 100, met ‘0’ de slechtst denkbare situatie en ‘100’ de best denkbare situatie. Daarnaast hebben we hen meer dan 120 vragen gesteld over allerlei aspecten van hun gezondheid en welzijn. Uit een analyse van deze gegevens blijkt dat psychische klachten, sociale relaties, leefomgeving, levensvisie en emotionele veerkracht sterker geassocieerd worden met welzijn dan met gezondheid. Anderzijds worden pijn en fysiek functioneren meer geassocieerd met gezondheid.

Deze interessante uitkomsten dragen weer een klein puzzelstukje bij aan de grote puzzel die we met elkaar en in dit project proberen te leggen. We zijn er nog niet. Er zijn nog vele stukjes te leggen door het beantwoorden van vragen als: ‘Hoe kunnen we gezondheid en welzijn met zo min mogelijk vragen meten om de belasting voor de patiënt/burger zo laag mogelijk te houden?’ en ‘hoe formuleren we vragen zo dat iedereen de vraag hetzelfde begrijpt?’ Het is mooi dat er op zoveel plekken mee-gepuzzeld wordt!